Γνωρίστε κι εσείς τον Σύλλογο “ΑΡΧΕΛΩΝ”
Συνέντευξη στον Βασίλη Ηλία, από το τμήμα ΚΕΕΠ της ΕΡΤ
Την συνέντευξη μας παραχώρησε ο κύριος Αράπης Θωμάς, Πρόεδρος του Συλλόγου “ΑΡΧΕΛΩΝ”.
Πείτε μας λίγα λόγια για τον ΑΡΧΕΛΩΝ και τον ρόλο σας εκεί.
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ – Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας, ιδρύθηκε το 1983 και είναι μη-κερδοσκοπικό σωματείο. Η ίδρυση του ΑΡΧΕΛΩΝ έγινε από ομάδα εθελοντών ερευνητών που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Δημήτρη και της Άννας Μαργαριτούλη. Ο Δημήτρης Μαργαριτούλης είναι ο άνθρωπος που έκανε την πρώτη επιστημονική δημοσίευση για την ωοτοκία των θαλάσσιων χελωνών στις παραλίες του κόλπου Λαγανά Ζακύνθου το 1980. Πολλοί από μας, τους «πρώτους χελωνάδες» που ιδρύσαμε τον Σύλλογο, προερχόμασταν από το Τμήμα Βιολογίας του Α.Π.Θ. , από όπου άρχισε η μελέτη και η προστασία της ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών με την υποστήριξη του καθηγητή Οικολογίας Νίκου Μάργαρη και των συνεργατών του.
Στη συνέχεια εντοπίστηκαν και οι υπόλοιπες παραλίες ωοτοκίας, στον Κυπαρισσιακό, τον Λακωνικό και την Κρήτη και άρχισε η παρακολούθηση της ωοτοκίας και οι δράσεις προστασίας και ενημέρωσης στις σημαντικότερες περιοχές. Αργότερα δημιουργήθηκε το Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα και μέσα στα χρόνια που ακολούθησαν οργανώθηκαν όλα τα εθελοντικά προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ όπως είναι γνωστά σήμερα. Όλα αυτά τα χρόνια συνέχισα να είμαι μέλος του Συλλόγου και έχω συμπληρώσει πολλές θητείες εκλεγμένος στο Διοικητικό Συμβούλιο.
Ποιος είναι ο σκοπός του ΑΡΧΕΛΩΝ;
Σκοπός του ΑΡΧΕΛΩΝ είναι η προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους τόσο στην ακτή όσο και στη θάλασσα.
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με την προστασία της θαλάσσιας χελώνας;
Κατά τη δεκαετία του 1980 τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος βρέθηκαν για πρώτη φορά σε περίοπτη θέση δημοσιότητας στην Ελλάδα. Ο συνδυασμός της μελέτης και της καταγραφής της αναπαραγωγής των θαλάσσιων χελωνών με τη δράση για την προστασία του περιβάλλοντος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση του Συλλόγου.
Την περίοδο αυτή άρχιζε η δυναμική ανάπτυξη του τουρισμού και εμφανίστηκαν οι απειλές της δόμησης και της τουριστικής ανάπτυξης στις παραλίες ωοτοκίας. Για τη λήψη μέτρων προστασίας στον κόλπο του Λαγανά Ζακύνθου ενεργοποιήθηκε μαζί με το Σύλλογο και ένα μέρος της τοπικής κοινωνίας, καθώς και άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις. Μέσα σε μία 20ετία από την πρώτη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος (1980) για την ανάγκη προστασίας των παραλιών ωοτοκίας στη Ζάκυνθο ιδρύθηκε το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου (1999), το πρώτο θαλάσσιο Πάρκο στην Ελλάδα.
Συνεχίζουμε τη δράση μας όλα αυτά τα χρόνια και στον Κυπαρισσιακό κόλπο, όπου έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία μία αύξηση στον αριθμό φωλιών της Καρέττα. Σήμερα η περιοχή φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αναπαραγωγικό πληθυσμό του είδους στη Μεσόγειο. Λόγω της ιδιαιτερότητας αυτής αλλά και της ιδιαίτερης φυσικής και οικολογικής αξίας της παράκτιας αυτής ζώνης, η παράκτια ζώνη του Κυπαρισσιακού κόλπου χαρακτηρίστηκε Περιοχή Προστασίας της Φύσης το 2018 .
Στις βόρειες ακτές της Κρήτης οι εξελίξεις στον τομέα του τουρισμού ήταν ραγδαίες και εκεί ο ΑΡΧΕΛΩΝ προσπάθησε από το 1994 και κατάφερε τα τελευταία χρόνια με τη συνεργασία της περιφερειακής αρχής, των υπηρεσιών και των δήμων να εφαρμόζεται σε μεγάλο βαθμό η προστασία των φωλιών. Σε αυτό βοήθησαν και αρκετές ξενοδοχειακές και τουριστικές επιχειρήσεις εξ αρχής.
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ από την ίδρυσή του, παράλληλα με την συστηματική καταγραφή και παρακολούθηση των θαλάσσιων χελωνών, δραστηριοποιήθηκε στην ανάδειξη της προστασίας των βιοτόπων των θαυμάσιων αυτών ζώων της θάλασσας. Το μήνυμά μας ήταν και συνεχίζει να είναι “Μπορούμε να ζήσουμε μαζί” και απευθύνεται στους ανθρώπους, προσκαλώντας τους να υποστηρίξουν την προστασία της φύσης στους βιοτόπους της θαλάσσιας χελώνας.
Πόσο σημαντικό ρόλο έχει η θαλάσσια χελώνα για την υποθαλάσσια ζωή και ποιες συμβουλές θα δίνατε για να τις προστατέψουμε.
Ο οικολογικός ρόλος των χελωνών στη θάλασσα είναι πολλαπλός. Γνωρίζουμε ότι οι χελώνες Καρέττα στη Μεσόγειο “βόσκουν” στα υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας και έτσι βοηθούν στη διατήρηση τους σε καλή κατάσταση. Τα λιβάδια αυτά είναι σημαντικά για την οξυγόνωση των νερών της θάλασσας και για την αναπαραγωγή αναρίθμητων άλλων ειδών θαλάσσιας ζωής. Επίσης οι θαλάσσιες χελώνες σε ορισμένες περιόδους της ζωής τους τρέφονται με μέδουσες και τσούχτρες.
Να μην ξεχνάμε ότι οι χελώνες αποτελούν τροφή για διάφορα άλλα είδη θαλάσσιων και χερσαίων ζώων στα διαφορετικά στάδια του κύκλου ζωής τους. Αν λείψουν οι χελώνες θα αλλοιωθεί το θαλάσσιο οικοσύστημα και οι επιπτώσεις αυτές θα είναι δυσμενείς και για τους ανθρώπους.
Οι θαλάσσιες χελώνες ζουν στο θαλάσσιο περιβάλλον όπου ζευγαρώνουν, τρέφονται, μεταναστεύουν και διαχειμάζουν. Οι θηλυκές επιστρέφουν στην ακτή για να σκάψουν φωλιές για τα αυγά τους. Όμως οι παραλίες ωοτοκίας συρρικνώνονται δραματικά λόγω παράκτιας οικιστικής ανάπτυξης και τουριστικών δραστηριοτήτων:
α) φώτα που λάμπουν στις παραλίες αποπροσανατολίζουν τόσο τις ενήλικες θηλυκές όταν βγαίνουν να γεννήσουν όσο και τους νεοσσούς που προσπαθούν να φθάσουν στη θάλασσα
β) η συμπίεση της άμμου από τροχοφόρα οχήματα μπορεί να διαταράξει την κυκλοφορία του αέρα και την απορρόφησή του από τα αυγά
γ) ομπρέλες και ξαπλώστρες στις παραλίες ωοτοκίας συχνά σχηματίζουν ένα αδιαπέραστο τείχος που εμποδίζει την πρόσβαση στο πίσω μέρος της παραλίας για να γεννήσουν
δ) η φύτευση δέντρων ή το στήσιμο ομπρελών έχουν σαν αποτέλεσμα να σκιάζουν τις φωλιές και οι χαμηλότερες θερμοκρασίες της άμμου επηρεάζουν την επώαση των αυγών
ε) η ανθρώπινη παρουσία στις παραλίες ωοτοκίας τη νύχτα τρομάζει τις θαλάσσιες χελώνες που θέλουν να γεννήσουν στ) κάστρα στην άμμο ή ροδιές από τροχοφόρα μπορεί να παγιδεύσουν τους νεοσσούς στην πορεία τους προς τη θάλασσα.
Τι μπορεί να κάνει κανείς για αυτό; Να αποφεύγει τα παραπάνω και να τηρεί τα μέτρα προστασίας που εφαρμόζονται στις παραλίες ωοτοκίας και να συμμετέχει στα εθελοντικά προγράμματα προστασίας του ΑΡΧΕΛΩΝ!
Η ρύπανση των θαλασσών από πλαστικά είναι μια ακόμη απειλή. Οι χελώνες συχνά συγχέουν πεταμένες πλαστικές σακούλες με τσούχτρες, μπάλες πίσσας ή χοντρά κομμάτια πολυαιθυλενίου με κάτι φαγώσιμο. Εάν καταπιούν αυτά τα αντικείμενα το πεπτικό τους σύστημα μπορεί να φράξει κι οι ίδιες να πεθάνουν. Σε πρόσφατη έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων ερευνών που συμμετείχε ο ΑΡΧΕΛΩΝ, διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν κομμάτια πλαστικού στο πεπτικό σύστημα του 75% των δειγμάτων που εξετάστηκαν. Βρέθηκαν κατά μέσο όρο 11 κομμάτια πλαστικού σε κάθε χελώνα από δίχτυα, πετονιές και μεγάλα πλαστικά αντικείμενα. Αυτή η κατάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί και να αντιστραφεί.
Τι μπορεί να κάνει κανείς για αυτό; Μικρότερη κατανάλωση πλαστικών, καλύτερη διαχείριση απορριμμάτων στις παράκτιες περιοχές, όχι πλαστικά στη θάλασσα και στην παραλία. Ειδικά για τα παρατημένα αλιευτικά εργαλεία χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα σύστημα συλλογής και ανακύκλωσης.
Η εμπλοκή χελωνών σε αλιευτικά εργαλεία που καταλήγει σε πνιγμό ή θανάτωση από τους ψαράδες είναι επίσης ένα μεγάλο πρόβλημα. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ σε συνεργασία με τα κατά τόπους λιμεναρχεία μαζεύει στοιχεία για τις εκθαλασσώσεις νεκρών χελωνών από όλη την Ελλάδα. Τα στοιχεία που καταγράφονται τα τελευταία χρόνια δείχνουν περίπου 600 χελώνες νεκρές κάθε χρόνο, όμως σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να αποσαφηνιστεί το αίτιο θανάτου. Δυστυχώς από τις χελώνες που φθάνουν τραυματισμένες στο Κέντρο Διάσωσης βλέπουμε πάνω από τα μισά περιστατικά είναι ηθελημένοι τραυματισμοί από ανθρώπους.
Τι μπορούν να κάνουν οι ψαράδες; Να ελευθερώνουν τις χελώνες που πιάνονται στα δίχτυα τους και να αποτρέπουν τη θανάτωση των ζώων που έχουν πιαστεί σε δίχτυα.
Από πόσα μέλη αποτελείται το σωματείο σας;
Μέσα στα 37 χρόνια λειτουργίας του Συλλόγου έχουν σημειωθεί διακυμάνσεις στον αριθμό των μελών του, που άρχισε από 21 ιδρυτικά μέλη και τώρα ανέρχεται σε 30 άτομα. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση των δράσεων μας έχουν οι 16 συνεργάτες μας, που όμως κατά κανόνα δεν είναι μέλη του Συλλόγου. Επίσης, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΑΡΧΕΛΩΝ προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά, χωρίς αμοιβή.
Πείτε μας λίγα λόγια για τις δράσεις σας.
Οι δράσεις μας υποστηρίζουν στην πράξη την προστασία και τα στοιχεία που συλλέγουμε έχουν στόχο να συμβάλλουν στην επίλυση των προβλημάτων που αποτελούν απειλές για τις θαλάσσιες χελώνες. Σημαντικό ρόλο στις δράσεις μας παίζει ο εθελοντισμός που φέρνει τον άνθρωπο στο προσκήνιο, και δίνεται έτσι η δυνατότητα σε πολλούς ανθρώπους από όλο τον κόσμο να βοηθήσουν στην προστασία. Συγκεκριμένα στοιχεία των δράσεων του ΑΡΧΕΛΩΝ για το 2019 αναφέρονται παρακάτω.
· Στις παραλίες ωοτοκίας το 2019 εντοπίστηκαν και προστατεύτηκαν γύρω στις 6.400 φωλιές Καρέττα (μήκος εποπτευόμενων παραλιών περίπου 134 χλμ.)
· Οι επισκέπτες που ενημερώθηκαν στις παραλίες ωοτοκίας έφθασαν τα 113.000 άτομα. Η λειτουργία των σταθμών ενημέρωσης στη Ζάκυνθο, την Κρήτη και την Πελοπόννησο έγινε από τους εθελοντές.
· Στο Κέντρο Διάσωσης, φιλοξενήθηκαν συνολικά 83 χελώνες, εκ των οποίων 26 προέρχονταν από προηγούμενες χρονιές. Από τις 57 αφίξεις του 2019, επέστρεψαν στη θάλασσα αποθεραπευμένες 43 χελώνες που αποτελεί και τον υψηλότερο αριθμό απελευθερώσεων που είχαμε ποτέ. Δυστυχώς πέθαναν 23, ενώ οι υπόλοιπες 17 περιθάλπονται ακόμη.
· Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2018 – 2019 στο Κέντρο Διάσωσης έγιναν 300 παρουσιάσεις του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για σχολεία, όπου συμμετείχαν περίπου 11.000 μαθητές και συνοδοί εκπαιδευτικοί.
· Συνεχίστηκε η εφαρμογή νέων τεχνικών παρακολούθησης χελωνών στη θάλασσα μέσω δορυφόρων και χρήσης drones.
· Διοργανώθηκαν 4 σεμινάρια του δικτύου διάσωσης με συμμετοχή του Λιμενικού Σώματος και ψαράδων στις Κυκλάδες.
· Διοργανώθηκαν καθαρισμοί των ακτών από σκουπίδια και εκστρατεία για τη μείωση του πλαστικού στη θάλασσα με τους εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ σε όλες τις περιοχές προγραμμάτων.
Ποια δράση σας είχε την μεγαλύτερη απήχηση για το 2019;
Είναι δύσκολο να απομονώσει κανείς μία από όλες τις δράσεις. Αν έπρεπε να διαλέξουμε μία, αυτή θα ήταν η ιδιαίτερη απήχηση που είχαν τα προγράμματα εθελοντισμού του ΑΡΧΕΛΩΝ στο 2019. Πεντακόσιοι ογδόντα εφτά (587) εθελοντές συμμετείχαν στη διεξαγωγή προγραμμάτων προστασίας στις παραλίες και εκατόν σαράντα εννιά (149) εθελοντές υποστήριξαν τη λειτουργία του δικτύου διάσωσης, την περίθαλψη και την περιβαλλοντική αγωγή στο Κέντρο Διάσωσης. Οι αριθμοί αυτοί είναι μεγαλύτεροι από κάθε άλλη χρονιά και τους ευχαριστούμε όλους θερμά για την υποστήριξή τους.
Πως μπορεί κάποιος πολίτης ή εταιρεία να συμμετέχει στις δράσεις σας;
Άνθρωποι ηλικίας από 18-65 ετών μπορούν να γίνουν εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ κατά την περίοδο ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας στα προγράμματα (Ζάκυνθο, Πελοπόννησο και Κρήτη) ή στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα.
Ιδιώτες και επιχειρήσεις μπορούν να υποστηρίξουν το έργο του ΑΡΧΕΛΩΝ, κάνοντας αγορές από το e-shop και δωρεές σε χρήμα ή είδος. Ένα ιδιαίτερο σχήμα υποστήριξης είναι το πρόγραμμα «Υιοθέτησε μία χελώνα» που έχει ιδιαίτερη απήχηση σε επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα αλλά και στους μικρούς μας φίλους.
Τέλος, κάνοντας μία υιοθεσία τραυματισμένης χελώνας για 10 μέρες, μπορεί μια ομάδα από 1- 8 άτομα να κλείσει ραντεβού για μία 45λεπτη ξενάγηση στο Κέντρο Διάσωσης. Πρόκειται για το Sea Turtle Rescue Tour, το οποίο γίνεται σε Ελληνικά και Αγγλικά και δίνει μια μοναδική εμπειρία σε μεγάλους και παιδιά να δουν και να μάθουν πολλά για τις
θαλάσσιες χελώνες. Σημειώνουμε ότι στο Κέντρο Διάσωσης υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης και τουαλέτες για άτομα με περιορισμένη κινητική δυνατότητα.
Ο κόσμος ανταποκρίνεται στο κάλεσμά σας;
Ναι, ολοένα και περισσότερο. Περίπου το 15% των εθελοντών του 2019 στις παραλίες ωοτοκίας προέρχονταν από την Ελλάδα, ποσοστό κατά τι αυξημένο από τα προηγούμενα χρόνια. Ελπίζουμε ότι το ποσοστό αυτό θα μεγαλώσει περισσότερο, μιας και δίνεται η δυνατότητα και για την εκπόνηση πρακτικής άσκησης σπουδαστών και φοιτητών από πολλούς τομείς στα προγράμματά μας.
Ένα πολύ ιδιαίτερο κομμάτι του ΑΡΧΕΛΩΝ είναι η ομάδα περίθαλψης που δίνει μάχη για κάθε τραυματισμένο ή άρρωστο ζώο που φθάνει σε μας, και η ανταμοιβή της είναι η χαρά της επιστροφής κάθε αποθεραπευμένου ζώου στη θάλασσα. Κοντά τους είναι και οι τοπικοί εθελοντές (κάτοικοι Αττικής) στο Κέντρο Διάσωσης όλο το χρόνο. Πρόκειται για σημαντική βοήθεια στη διάσωση, την περίθαλψη, την ενημέρωση των επισκεπτών και την περιβαλλοντική αγωγή.
Πως μπορεί να επικοινωνήσει κάποιος μαζί σας και που μπορεί να σας βρει;
· Για τις δράσεις μας και τον εθελοντισμό, μπορεί κανείς να επικοινωνήσει με τα κεντρικά μας γραφεία.Tηλ./Fax: 210 5231 342, e-mail: info@archelon.gr.
· Για εκπαιδευτικά προγράμματα σχολείων μπορεί κανείς να επικοινωνήσει με το Κέντρο Διάσωσης. Tηλ. 210 8982 600, 6932 640949, e-mail: education@archelon.gr
· Για θέματα διάσωσης – περίθαλψης επικοινωνείστε με το Κέντρο Διάσωσης. Τηλ/fax: +30 210 8944 444, 6941 511 511, e-mail: rescue@archelon.gr
· Για κρατήσεις στην ξενάγηση Sea Turtle Rescue Tour επικοινωνείστε με το Κέντρο Διάσωσης. Tηλ: 6936097678, email: awareness@archelon.gr.
Σε ποιες περιοχές πραγματοποιούνται τα προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ;
Τα εθελοντικά προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ πραγματοποιούνται:
· στο Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα Αττικής,
· στη Ζάκυνθο,
· τον Κυπαρισσιακό Κόλπο, το Λακωνικό Κόλπο και την Κορώνη στην Πελοπόννησο,
· τον Αμβρακικό Κόλπο στη Δυτική Ελλάδα,
· το Ρέθυμνο, τα Χανιά και τον κόλπο της Μεσσαράς στην Κρήτη.
Πείτε μας λίγα λόγια για το Κέντρο Διάσωσης θαλάσσιων Χελωνών.
Το 1994, ο ΑΡΧΕΛΩΝ σε συνεργασία με το Δήμο Γλυφάδας ίδρυσε ένα από τα πρώτα κέντρα διάσωσης για θαλάσσιες χελώνες στη Μεσόγειο. Το Κέντρο Διάσωσης βρίσκεται στην 3η μαρίνα Γλυφάδας (δείτε τον χάρτη). Εκεί γίνεται υποδοχή, περίθαλψη και αποκατάσταση τραυματισμένων και άρρωστων θαλάσσιων χελωνών. Τα περιστατικά που φθάνουν στο Κέντρο Διάσωσης είναι από 50 μέχρι 70 κάθε χρόνο.
Στα 25 χρόνια της λειτουργίας μας έχουν φτάσει περισσότερα από 1.100 περιστατικά στο Κέντρο Διάσωσης και πάνω από 55% από αυτές τις χελώνες έχουν επιστρέψει στο φυσικό τους περιβάλλον μετά από επιτυχή περίθαλψη. Η λειτουργία και η συντήρηση του Κέντρου Διάσωσης υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από εθελοντές.
Το Κέντρο Διάσωσης μπορεί να επισκεφθεί κανείς σε συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα και ο αριθμός των επισκεπτών το 2019 υπολογίζεται περίπου σε 10.000 άτομα. Ομάδες από 1-8 άτομα μπορούν να κλείσουν ραντεβού για την 45λεπτη ξενάγηση Sea Turtle Rescue Tour κάνοντας μία υιοθεσία τραυματισμένης χελώνας. Σχολικές ομάδες μπορούν να κλείσουν ραντεβού για συμμετοχή στο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Θα θέλαμε να μας αναφέρετε ένα περιστατικό που δεν θα ξεχάσετε, με τραυματισμένη θαλάσσια χελώνα από σκουπίδια σε παραλίες και θάλασσες και με ποιους τρόπους μπορούμε να αποφύγουμε τέτοιου είδους άσχημες καταστάσεις.
Η έκπληξη του 2019 προήλθε από την ομάδα των εθελοντών του ΑΡΧΕΛΩΝ που κατέγραφαν την ωοτοκία στη Ζάκυνθο τον περασμένο Αύγουστο. Εκεί παρατήρησαν μία Καρέττα που κατάφερε να κάνει φωλιά, παρά το ότι ένα μπροστινό της πτερύγιο ήταν σε άσχημη κατάσταση, σφιχτά τυλιγμένο σε δίχτυ. Μετά από συνεννόηση με το Κέντρο Διάσωσης, η ομάδα αποφάσισε να αφαιρεθεί το δίχτυ με κάθε τρόπο. Υπομονετικά περίμεναν μέχρι να ολοκληρωθεί η φωλιά και να γυρίσει η χελώνα προς τη θάλασσα. Στη συνέχεια ακινητοποίησαν τη χελώνα για να αφαιρέσουν το δίχτυ. Χρειάστηκαν μερικά ατελείωτα και αγωνιώδη λεπτά αλλά σύντομα η χελώνα ήταν ελεύθερη για να φτάσει στη θάλασσα.
Το ανησυχητικό είναι ότι ο αριθμός των αλιευτικών διχτυών που έχουν εγκαταλειφθεί, χαθεί ή άλλως απορριφθεί στη θάλασσα αυξάνεται. Μελέτες δείχνουν ότι τα «δίχτυα –φάντασμα» είναι ένας σημαντικός και πολύ επίμονος τύπος θαλάσσιων απορριμμάτων με πολλές βλαβερές συνέπειες για το θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Τι μπορεί να γίνει; πρέπει να αρχίσει και στην Ελλάδα η προσεκτική συλλογή και αποκομιδή των αλιευτικών διχτυών που δεν χρησιμοποιούνται πια.
