27 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου καθιερώθηκε το 1962 από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου (Δ.Ι.Θ.) και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου. Το Αρχείο της ΕΡΤ, τιμώντας τη μέρα αυτή, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή:
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΡΤ
(video)
Πρόκειται για το πρώτο από τα πέντε ωριαία ντοκιμαντέρ της σειράς, που καλύπτουν όλη την πορεία του τηλεοπτικού θεάτρου στην ΕΡΤ από το 1970που ξεκίνησε. Το συγκεκριμένο επεισόδιο καλύπτει χρονικά την περίοδο 1970-1975.
Ο Σταμάτης Χονδρογιάννης, που υπογράφει την σκηνοθεσία και την έρευνα της σειράς, θυμάται πώς ξεκίνησαν όλα, αλλά και την πρώτη θεατρική τηλεοπτική παράσταση που προβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 1970 «Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη», του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Παράλληλα, ο ηθοποιός Σταύρος Ξενίδης, που πρωταγωνιστούσε στη συγκεκριμένη παράσταση, εξηγεί γιατί δέχτηκε με μεγάλη χαρά να συμμετάσχει στο νέο αυτό τηλεοπτικό εγχείρημα, ενώ θυμάται στιγμές από τις πρόβες και τα γυρίσματα, που πραγματοποιήθηκαν στο κτίριο του ΟΤΕ στην 3η Σεπτεμβρίου. Για την παράσταση «Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη» μιλά και η ηθοποιός Άννα Συνοδινού, τονίζοντας: «Είναι εκπληκτικό πως στη μέση της δικτατορικής επταετίας, το 1970, ξαφνικά όλοι είδαμε μια τηλεοπτική παραγωγή ενός δραματοποιημένου διηγήματος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Αυτό ήταν μια ελπίδα ελευθερίας». Η ηθοποιός Τασσώ Καββαδία επισκέπτεται το στούντιο, όπου βρέθηκε για πρώτη φορά προκειμένου να κάνει πρόβες για την παράσταση «Η θάλασσα», του Ανδρέα Καρκαβίτσα και θυμάται με πόσο μεράκι δούλευαν τότε. «Δεν δουλεύαμε για να πληρωθούμε. Δουλεύαμε γιατί πιστεύαμε ότι η τηλεόραση ήταν ένα καινούργιο μέσο, που είχε πάρα πολλή δύναμη και έπρεπε να το χρησιμοποιήσουμε για να διδάξουμε τον κόσμο. Για να μάθει ο κόσμος όλη την ομορφιά της ελληνικής πεζογραφίας», λέει χαρακτηριστικά.
Γενάρης 1972, το «Θέατρο της Δευτέρας» είναι πια μια πραγματικότητα. Η ηθοποιός Έρση Μαλικένζου, εξηγεί γιατί επιλέχτηκε αυτός ο τίτλος, όπως και πόσο σημαντικό ήταν το γεγονός ότι μεταφράστηκαν για πρώτη φορά θεατρικά έργα ειδικά για την τηλεόραση. Αναφέρεται επίσης στη λογοκρισία της επταετίας και θυμάται την παράσταση «Η Μαργαρίτα», του Αρμάν Σαλακρού, στην οποία συμμετείχε και ήταν μια από τις πρώτες που γυρίστηκαν στο πλαίσιο του «Θεάτρου της Δευτέρας». Για το «Θέατρο της Δευτέρας» μιλά και η ηθοποιός Μπέτυ Βαλάση.
Στην εκπομπή γίνεται επίσης αναφορά στις πρώτες μαγνητοσκοπήσεις από τα αθηναϊκά θέατρα, τα επετειακά θεατρικά έργα που γυρίστηκαν, όπως «Το χρονικό του ‘40», που ήταν και η πρώτη παράσταση για τις ανάγκες της οποίας γυρίστηκαν και σκηνές σε φυσικούς χώρους. Όπως και στις τηλεοπτικές θεατρικές παραστάσεις του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου(ΡΙΚ), που ξεκίνησαν να προβάλλονταν στην ΕΡΤ από τα τέλη του 1974, που σταμάτησαν οι τηλεοπτικές θεατρικές παραγωγές της. Στη συνέχεια, ο Αλέξης Σολωμός ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του τότε Ε.Ι.Ρ.Τ, οι θεατρικές τηλεοπτικές παραγωγές ξανάρχισαν, αλλά το «Θέατρο της Δευτέρας» άλλαξε τίτλο και έγινε «Παγκόσμιο Θέατρο». Τέλος, ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Ιάκωβος Καμπανέλλης μιλά για το θέατρο στο ραδιόφωνο, που στην Ελλάδα έγραψε ιστορία και προηγήθηκε του θεάτρου στην τηλεόραση. Η εκπομπή διανθίζεται με αποσπάσματα από τηλεοπτικές θεατρικές παραστάσεις της εποχής, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό.
Σκηνοθεσία-έρευνα: Σταμάτης Χονδρογιάννης
Έτος παραγωγής: 2000
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr
Πηγή: Αρχείο ΕΡΤ
