ΕΡΤ2: «Γράμμα από τον Πόντο» – Ένα ντοκιμαντέρ-φόρος τιμής στη Γενοκτονία των Ποντίων 19.05.2020
19η ΜΑΪΟΥ: ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ – ΑΦΙΕΡΩΜΑ
«Γράμμα από τον Πόντο»
Ημερομηνία μετάδοσης: Τρίτη 19 Μαΐου 2020, στις 00:10
Η ΕΡΤ τιμά την Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (19η Μαΐου), με ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ-ύμνο για τον Ποντιακό Ελληνισμό.
Το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Γράμμα από τον Πόντο» των δημοσιογράφων της ΕΡΤ, Λεωνίδα Κασάπη και Θωμά Σίδερη, βασίζεται στην αφήγηση του Πόντιου πρόσφυγα Γιάννη Αναστασιάδη.
Πρόκειται για εσωτερική παραγωγή της ΕΡΤ, παραγωγής 2019, που γυρίστηκε στο πλαίσιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Close Up».
Τα μέλη της οικογένειας Αναστασιάδη θα εγκαταλείψουν μια και για πάντα την εστία τους στο χωριό Αϊντογτού του Πόντου το 1919, όπως και όλοι οι κάτοικοι των χωριών της Κάβζας της επαρχίας Αμάσειας. Κάτω από την ασφυκτική πίεση του τουρκικών στρατιωτικών σωμάτων θα πάρουν τον μακρύ και βασανιστικό δρόμο της εξορίας. Την ώρα του ξεριζωμού, ο πατέρας του Γιάννη Αναστασιάδη είχε βρει ήδη φριχτό θάνατο στα καταναγκαστικά τάγματα εργασίας, αλλά η οικογένειά του τότε δεν το γνώριζε.
Η μάνα με τα δυο της αγόρια, τον Γιάννη και τον Ισαάκ, και τις δύο κόρες, τη Βικτωρία και την Κερεκία, μαζί και με άλλους κοντινούς και μακρινούς συγγενείς θα οδοιπορήσουν για μήνες κυνηγημένοι προς το Νότο, ένα ανθρώπινο κοπάδι που περιπλανιέται στο χώρο. Τα κορίτσια θα πεθάνουν από τύφο σ’ ένα στρατόπεδο προσφύγων στα περίχωρα της Δαμασκού, ο μικρότερος γιος Ισαάκ θα γίνει βοσκός σε μία οικογένεια Κούρδων και ο μεγαλύτερος γιος, ο Γιάννης, θα μεταφερθεί σ’ ένα ορφανοτροφείο του Λιβάνου. Η οικογένεια Αναστασιάδη θα σκορπιστεί σαν τους κόκκους της σκόνης της Ανατολίας.
Στα μέσα πια της δεκαετίας του 1920, ο Γιάννης Αναστασιάδης θα σμίξει ξανά με τη μητέρα του, μέσω του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, και θα εγκατασταθούν αρχικώς στο Σιδηρόκαστρο Σερρών. Ο Γιάννης Αναστασιάδης θα αφιερώσει σχεδόν όλη τη ζωή του, προσπαθώντας να εντοπίσει τον μικρότερο αδελφό του στην Τουρκία και δεν θα πάψει ποτέ να του γράφει γράμματα. Ώσπου, έπειτα από 60 χρόνια, ένας Τούρκος βαλής θα παραδώσει ένα από τα γράμματα του Γιάννη στον Ισαάκ. Θα καταφέρουν άραγε να συναντηθούν ξανά τα δύο αδέλφια;
Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης, το ντοκιμαντέρ πραγματεύεται το προσφυγικό τραύμα, την ενσωμάτωση των προσφύγων και τη συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας σ’ έναν ρευστό χώρο.
Οι δραματοποιημένες σκηνές του ντοκιμαντέρ γυρίστηκαν εξ ολοκλήρου στις Σέρρες, τόπο εγκατάστασης του Γιάννη Αναστασιάδη ώς το θάνατό του, με την υποστήριξη και τη συνδρομή της ΕΡΤ Σερρών, που φέτος γιορτάζει τα 61 χρόνια λειτουργίας της.
Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από τις δεκαετίες 1910 και 1920, προερχόμενο από δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, κάποια από τα οποία ενσωματώνονται πρώτη φορά σε ταινία.
Σκηνοθεσία-σενάριο: Θωμάς Σίδερης.
Έρευνα: Λεωνίδας Κασάπης, Θωμάς Σίδερης.
Διεύθυνση φωτογραφίας: Αριστοτέλης Μεταξάς.
Ήχος: Κώστας Αδάμ, Νίκος Παλιατσούδης.
Μουσική: Cengiz Onural.
Μοντάζ: Νικολέτα Σίδερη, Θωμάς Σίδερης, Θοδωρής Μεταξάς.
Ενδυματολόγος: Κώστας Μαρτίν.
Βεστιάριο: ΔΗΠΕΘΕ Σερρών.
Παραγωγή: ΕΡΤ – 2019.
Παίζουν: Γιώργος Καρύδας (Ισαάκ Αναστασιάδης), Παύλος Κοσμόγλου (Γιάννης Αναστασιάδης), Άννα Θεοδωρίδου (Κερεκία Αναστασιάδη), Αγγελική Μιχαλιέρη (γυναίκα πρόσφυγας) και ο μικρός Στέφανος Κασάπης.
Διάρκεια: 75΄
